Elke ‘pestsituatie’ is uniek, maar toch zijn er verschillende vormen van pesten. In dit artikel en deze video zet ik uiteen welke vormen er zoal zijn. Want pesten aanpakken begint met pesten herkennen.
Verbaal pesten
Dit is pesten met woorden. Schelden, kleineren, venijnige opmerkingen maken: de mogelijkheden zijn eindeloos. Pestkoppen die verbaal pesten zijn vaak verrassend sterk met woorden, terwijl hun doelwit dat vaak juist niet is. Het goedbedoelde ‘Schelden doet geen pijn’ is niet per sé waar voor het doelwit. Pesten met woorden kan wel degelijk een flinke impact hebben op het doelwit.
Materieel pesten
Dit is pesten waarbij spullen van het doelwit worden gestolen, kapotgemaakt of, afgepakt door de pester(s). Van schoolspullen tot mobiele telefoons en andere eigendommen.
Fysiek pesten
Dit is een vorm van pesten waarbij het doelwit fysiek wordt aangevallen. Dit kan variëren van treiterige duwtjes tot serieuze mishandeling. Ook het afpakken of vernielen van spullen rekenen we tot fysiek pesten.
Sociaal pesten
Bij sociaal pesten is het doelwit als het ware ‘het zwarte schaap’ van de groep. Er wordt over hem geroddeld, zijn reputatie wordt beschadigd, hij wordt buitengesloten. Ieder mens heeft verbondenheid als psychologische basisbehoefte. Sociaal pesten is een aanval op deze basisbehoefte en kan grote impact hebben. Gevoelens van eenzaamheid en een laag zelfbeeld kunnen gevolgen zijn voor het doelwit.
Meidenvenijn en cyberpesten
Twee wat meer specifieke vormen van pesten zijn meidenvenijn en cyberpesten. Meidenvenijn speelt tussen meiden onderling en betreft meestal een groep met een sterke leider tegen een zwakkere buitenstaander. Cyberpesten is alle pesterijen die online plaatsvinden, bijvoorbeeld via social media. Op deze specifieke vormen van pesten gaan we in andere artikelen en video’s dieper in.
Aanpak
Hoe pak je de verschillende verschijningsvormen van pesten aan? Dat vraagt per situatie een passende strategie, tactiek, techniek en gereedschap. Bij Kaihatsu Weerbaarheid hanteren we in principe deze uitgangspunten:
- Verbaal pesten = verbaal aanpakken, systeem betrekken en aanpassen
- Fysiek pesten = verbaal aanpakken als het kan, fysiek aanpakken als het moet. Systeem betrekken en aanpassen
- Sociaal pesten = systeem betrekken en aanpassen
Met ‘systeem betrekken en aanpassen’ bedoelen we dat de pestsituatie geen zaak is van alleen een pestkop en een doelwit. Pesten is bijna altijd onderdeel van een groter geheel, van een systeem. Om de pestsituatie uit de wereld te helpen, moet je ergens in dat systeem gaan sleutelen.
Dáárom is elke ‘pestsituatie’ uniek en vraagt die om een oplossing op maat. En daarbij moeten niet alleen het doelwit en de pestkop betrokken zijn, maar ook andere direct of indirect betrokken personen.
Geeft dit wat handvatten? Laat het me weten in een commentaar hieronder.